Πρόσφατα σκεφτόμουν τι ήταν εκείνο που με έσπρωξε στο να ασχοληθώ μ' αυτό που ονομάζεται ιστορικό μυθιστόρημα. To 1990 είχα ήδη γράψει 2 μυθιστορήματα με σύγχρονη θεματολογία, το ΑΝΝΑ Χ. και την ΚΟΙΛΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΡΙΑΣ. Χωρίς να είμαι παρελθοντολάτρης -το αντίθετο θα έλεγα- άρχισα να αισθάνομαι ότι με τραβούσε το παρελθόν, οι μνήμες, τα γεγονότα που προϋπήρξαν και σε ένα βαθμό διαμόρφωσαν τη σημερινή πραγματικότητα. Άρχισα να επιθυμώ να ξεπηδήσω απ' τον εαυτό μου και να περιπλανηθώ σε άλλες εποχές, άλλους κόσμους, άλλες κουλτούρες, άλλα ήθη και έθιμα. Να κάνω ένα μεγάλο ταξίδι στον κόσμο.
Εκείνη την εποχή η τηλεόραση είχε μπει δυναμικά στη ζωή μας και μέσα από το γυάλινο κουτί μαθαίναμε εν ριπεί οφθαλμού ο,τιδήποτε συνέβαινε στην άκρη του κόσμου σήμερα. Όλοι τα γνωρίζαμε όλα όσα συνέβαιναν σήμερα. Τότε άρχισε να μεταβάλλεται κάτι μέσα στο μυαλό μου. Το σήμερα έπαψε να με ενδιαφέρει πια σαν "υλικό". Ήταν πολύ γνωστό και εύκολα αναλυόμενο και προσβάσιμο. Εκείνο που πήρε τη θέση του στη σφαίρα των ενδιαφερόντων μου ήταν οι αιτίες των σημερινών γεγονόταν. Οι άλλες εποχές. Το βάθος του χρόνου. Και άρχισα να καταδύομαι. Πρώτα στην εποχή του Πολυταχνείου με την ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ και κατόπιν με το ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΦΟΒΟΥ στο ύστερο Βυζάντιο, μέχρι το πιο πρόσφατο μυθιστόρημα, την ΙΕΡΗ ΠΑΓΙΔΑ.
Παράλληλα με τη δική μου αλλαγή και κατάδυση διαπίστωνα και μια αλλαγή στις αναγνωστικές συνήθειες των αναγνωστών, οχι μόνον εντός Ελλάδος. Οι αναγνώστες επιθυμούσαν όπως και εγώ το βάθος της ιστορίας από την επιφάνεια του σήμερα που την αναμασούσαν τα μέσα διαρκώς. Και οι δυο μας επιθυμούσαμε το ίδιο. Να γνωρίσουμε κάτι διαφορετικό που ωστόσο οδηγούσε στους σημερινούς εαυτούς μας.
Έτσι κάπως ξεκίνησε η ιστορική έρευνα που άρχισε να γίνεται μυθιστόρημα. Και σήμερα, στις αρχές του 21ου αιώνα, το ιστορικό μυθιστόρημα κατέχει μια περίοπτη θέση στις προτιμήσεις των αναγνωστών και πολλές φορές το βλέπουμε να αναρριχάται ακόμη και στις λίστες των μπεστ σέλλερς. Η προσωπική μου διάθεση δεν στόχευε φυσικά ούτε στις προτιμήσεις του κοινού, ούτε στην ευπωλησία (δικός μου όρος). Στόχευε στη δική μου ανάγκη να γνωρίσω καινούρια (αλλά παλιά) πράγματα και να τα κρίνω με σημερινά κριτήρια.
Αν κάποιος με ρωτούσε τι είναι το πιο σημαντικό στη συγγραφή ενός ιστορικού μυθιστορήματος θα έλεγα 2 πράγματα: α) Να είναι σωστή η έρευνα και β) όλες οι σκηνές του μυθιστορήματος να είναι σχετικές. Δεν το ήξερα αυτό όταν ξεκίνησα το γράψιμο του πρώτου μου βιβλίου με θέμα ιστορικό. Το έκανα ασυνείδητα. Ώσπου σύντομα συνειδητοποίησα την πολύ μεγάλη του σημασία.
ΣΩΣΤΗ ΕΡΕΥΝΑ και ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΣΚΗΝΕΣ λοιπόν ήταν και είναι (πιστεύω) η αρχή για ένα ιστορικό μυθιστόρημα.
Ποιοί όμως γράφουν ιστορικό μυθιστόρημα σήμερα και τι αξία έχει ή θα έχει στο βάθος του χρόνου;
(Θα συνεχιστεί).
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
6 comments:
Λεία μου, να σου πω την αλήθεια, προσωπικά θεωρώ ότι με το ιστορικό μυθιστόρημα έχεις τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσεις ένα δεδομένο κέλυφος για να βάλεις μέσα τη δική σου ιστορία, να στείλεις το δικό σου μήνυμα. Και θεωρώ τελείως "άσχετους" αυτούς που ψάχνουν να δουν αν είχαν τότε κορδόνια και τσατσάρες οι άνθρωποι, επειδή εσύ ή άλλος τα χρησιμοποίησε αυτά κάπου στη δραματοποίηση.
Αν κάποιος θέλει δε να δώσει ένα νέο νόημα και μια νέα ερμηνεία για πραγματικά ιστορικά γεγονότα, τότε συγγράφει μια μονογραφία με όλους τους τύπους της επιστημονικής πρακτικής και το υποβάλλει αρμοδίως, για δημοσίευση ή για διδακτορική διατριβή.
s.frang
Συμφωνώ με αυτό που λες με λίγα λόγια ότι η μυθοπλασία είναι μυθοπλασία και το σύγραμμα σύγγραμμα. Ωστόσο δεν μπορούμε να πούμε ότι η ιστορία απλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν κέλυφος γιατί τότε θα μπορούσε να ενταχθεί η οποιαδήποτε φιξιόν μέσα σε οποιοδήποτε ιστορικό πλαίσιο. Αυτό όμως θα ανέτρεπε εντελώς κάποιους έστω υποτυπώδεις κανόνες μέσα στους οποίους κινείται το ιστορικό μυθιστόρημα. Να έχουν σχέση τα πρόσωπα, οι πράξεις, τα ήθη και τα έθιμα με εκείνα της εποχής. Και κάτι ακόμη: Η ζωή των ηρώων να επηρεάζεται από τα ιστορικά γεγονότα ή να διαμορφώνει τα ιστορικά γεγονότα. Αν τηρούνται αυτές οι προϋποθέσεις, ναι, πράγματι μπορεί οποιαδήποτε ιστορία να μπει στο κέλυφος που λες. Αλλιώς δεν έχει λόγο ύπαρξης η ιστορία στο μυθιστόρημα.
Θερμά ευχαριστώ από καρδιάς για την τιμή της ανάγνωσης και των θερμών σου λόγων.
Έδειξες την ιερή σχέση με την ποίηση και την παγίδα της δημιουργίας. Που οδηγεί, παράδοξα, στην απελευθέρωση...
ioeu
Πάντα εφευρετικός, δημιουργικός και αγαπημένος. Ο "καινός διαιρέτης" είναι μια "ιερή παγίδα" για τον αναγνώστη σου.
Παρακολουθώ μ ενδιαδέρον όσα καταγράφονται στα ποστ σας σχετικά με το ιστορικό μυθιστόρημα.
Κατά την άποψή μου τα όρια τής ιστορίας, σαν γεγονότα, και της μυθοπλασίας μάλλον είναι δυσδιάκριτα.
Διαφωτιστικό η άποψη της Τζ. Πολίτη, όπως αυτή καταγράφεται στο "Δοκίμια για το ιστορικό μυθιστόρημα - σταθμοί στην εξέλιξη του είδους " από την Άγρα.
Θεωρώ αντιπροσωπευτικό τού είδους το μυθιστόρημα τής Ρέας Γαλανάκη "Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ Πασά". Η ίδια μάλιστα σε συνέντευξή της:"Προσωπικά, δεν με ενδιαφέρει το πως ονομάζει κανείς τα μυθιστορήματά μου. Βεβαίως αντλώ θέματα από την ιστορία. Αυτό που με ενδιαφέρει στην Τέχνη και μόνον είναι το πως διαχειρίζεται ο δημιουργός το υλικό του. Αυτό κάνει η Τέχνη." Ολόκληρη η συνέντευξη εδώ:http://www.elogos.gr/interview/interview0010.htm
ariel
Καλωσορίσατε. Ναι, παρουσιάζει ενδιαφέρον το δοκίμιο της Τζίνας Πολίτη. Και η συνέντευξη της Γαλανάκη επίσης. Προσωπικά δεν χαρακτηρίζω τα μυθιστορήματά μου ιστορικά αν και κάποια είναι εμπνευσμένα από συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους και πρόσωπα. Το έχω τονίσει και αλλού ότι εκείνο που με ενδιαφέρει είναι να βλέπω την ιστορία με τα σημερινά μάτια. Αυτό της δίνει μια άλλη διάσταση. Νομίζω πιο ανθρώπινη. Ας μην ξεχνάμε ότι οι άνθρωποι ήταν πάντα εσαωτερικά οι ίδιοι. Με τα ίδια αισθήματα, τις ίδιες ανάγκες. Η τεχνολογία ήταν διαφορετική. Και φυσικά η πληροφόρηση. Αλλά πόσο έχει αλλάξει αυτό τους ανθρώπους; Ουσιαστικά γράφοντας για κείνους γράφουμε για μας. Καταλαβαίνετε αυτή η συγγραφική πρόθεση ήδη διαφοροποιείο το είδος του ιστορικού μυθιστορήματος από συγγραφέα σε συγγραφέα.
Σας ευχαριστώ για το σχόλιο.
Post a Comment